No club de lectura falaramos da exposición Pinceladas do esquecemento, comisariada por José Luis Mateo Álvarez, membro do Instituto de Estudios Vigueses, e que se pode ver na pinacoteca Francisco Fernández del Riego, en Vigo, ata o 28 de abril de 2024 (a data de clausura estaba prevista para o 21 de xaneiro de 2024 pero ampliouse). Nela rescátanse a vida e a obra de dúas pintoras viguesas do século XIX, Elina Molins e Blanca Chao, que quedaran no esquecemento. O tema da invisibilidade das mulleres artistas ao longo da Historia xa o abordaramos en diferentes ocasións no club, a raíz dalgunhas lecturas, e afondaramos tamén na peza performativa Queridas viejas, de María Gimeno, que visibiliza esta cuestión dun xeito artístico e moi gráfico.
Déixovos aquí o texto que escribiu José Luis Mateo Álvarez arredor da mostra:
“O esquecemento e a invisibilidade das mulleres artistas é unha mostra da súa exclusión durante séculos da historiografía artística. Houbo que agardar ata os anos setenta do século XX para que o feminismo reivindicase o papel das artistas a través dos estudos de xénero e cuestionase así o discurso patriarcal académico. Comezaba así un longo e lento percorrido por rescatar e visibilizar a pegada da muller artista que, en España, tivo como pioneira á historiadora Estrella de Diego ca libro La mujer y la pintura del XIX español. Cuatro cientas olvidadas y algunas más (1987).
Entre aquelas máis de catrocentas mulleres esquecidas tampouco estaban as viguesas Elina Molins Fernández e Blanca Chao Sedano, cuxa produción artística fora silenciada e quedara circunscrita ao ámbito familiar, afastada da exhibición e o recoñecemento público do que gozaron moitos dos artistas coetáneos. Ambas participaron en Exposicións Nacionais ou Rexionais e nas bienais do Círculo de Bellas Artes de Madrid e mesmo viron reproducidos cadros nos catálogos das exposicións, o que amosa a importancia que acadaron no seu momento, cando a reprodución era un privilexio ao alcance duns poucos. Elina e Blanca pintaron apenas durante a última década do XIX. Aproveitaron as posibilidades formativas que lles deu nacer no seo de familias burguesas liberais como os Molins e os Fernández Chao, favorecedores dunha formación completa da muller. As mozas dos Chao e os Molins tiveron acceso a unha formación en idiomas, música ou artes no estranxeiro e despois ao carón de mestres artistas como Maximino Peña, José García y Ramos ou pintores relacionados coas familias, como foron os Avendaño e Francisco Pradilla.
A incompleta formación artística das mulleres, que nese momento non tiñan acceso a clases de anatomía, composición ou colorido, afastábaas dos xéneros pictóricos mellor valorados na época: a temática mitolóxica, relixiosa e a histórica. Elina e Blanca, igual que outras mulleres pintoras, circunscribiron a súa arte ao ámbito doméstico centrándose na pintura de flores, naturezas mortas, retratos familiares ou de animais, pero tamén foron quen de abrir as portas dos “cuartos propios” para pintar ao aire libre e tratar a paisaxe e as temáticas costumistas que forxaron as súas vivencias persoais.
Esta exposición trata de recuperar e visibilizar a produción artística destas dúas pintoras de orixe viguesa que, aínda que non chegaron a profesionalizarse, merecen ser incorporadas á historia da arte galega”.
Este é o horario da exposición: de martes a venres, de 18.00 a 21.00 horas; os sábados, de 12.00 a 14.00 horas e de 18.00 a 21.00 horas, e os domingos e festivos, de 12.00 a 14.00 horas. Os luns (incluídos os luns festivos) está pechada. O enderezo da pinacoteca Francisco Fernández del Riego atópase na rúa Abeleira Menéndez, número 8, en Vigo.
Déixovos aquí tamén a ligazón a un artigo que escribiu Manuel Bragado sobre a exposición para o xornal Faro de Vigo, e que se pode ler tamén no seu blog Brétemas.
Club de Lectura do Porriño 